Ο ανθρώπινος νους είναι ένα υπέροχο αριστούργημα που έχει τεράστιες δυνατότητες.
Οι περισσότερες από τις δυνατότητες, ωστόσο, παραμένουν αχρησιμοποίητες στους περισσότερους ανθρώπους, αφού δεν είμαστε εμείς οι υπεύθυνοι για τα πράγματα, ο νους μας παίρνει τον έλεγχο.
Σπεύδει στη ζωή μαζί μας σαν ένα αυτοκίνητο που τρέχει χωρίς οδηγό, προκαλώντας μας συνεχή ταλαιπωρία και θλίψη. Αλλά αν μπορούσαμε να τον ελέγξουμε, η ζωή μας θα άλλαζε εντελώς. Αυτή η τρελή ταχύτητα θα άλλαζε σε έναν όμορφο, δημιουργικό χορό, δίνοντάς μας ευτυχία αντί για πόνο. Το ερώτημα λοιπόν είναι, πώς μπορούμε να αναλάβουμε τον έλεγχο του Νου μας;
Η Φύση του Νου
Προκειμένου να ελέγξουμε κάτι, πρέπει πρώτα να γνωρίζουμε αυτό που μας ενδιαφέρει, οπότε πρέπει να γνωρίζουμε το μυαλό μας για να είμαστε υπεύθυνοι γι ‘αυτό. Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι δεν είναι κάτι που υπάρχει ξεχωριστά, μεμονωμένα, σαν κάποιο άψυχο αντικείμενο. Ο νους δεν είναι ένα αντικείμενο – είναι μια διαδικασία. Η διαδικασία συνεχούς ροής των σκέψεων. Αυτό το ρεύμα των σκέψεων είναι αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως τον Νου. Όταν αυτές οι σκέψεις εξαφανιστούν, ο νους εξαφανίζεται μαζί τους, καθώς αυτά τα δύο μπορούν να υπάρξουν μόνο μαζί. Ο βασικός χαρακτήρας των σκέψεων είναι ότι βρίσκονται σε συνεχή κίνηση, και αυτή η κίνηση, σχεδόν αυτόματα δημιουργεί τον νου.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα του νου μας είναι ότι συνεχώς περιπλανάται: λειτουργεί σε μια κατάσταση αυτόματου τρόπου λειτουργίας. Οι σκέψεις έρχονται και πηγαίνουν όλη την ώρα. Αν προσπαθήσουμε να τις καταστείλουμε, είναι δυνατό μόνο με σημαντικές προσπάθειες, και μόνο για σύντομο χρονικό διάστημα. Κατά το μεγαλύτερο μέρος του ξύπνιου μας, ο Νους μας περιπλανάται είτε στο παρελθόν είτε στο μέλλον, στις σκέψεις που κάνουμε μας ασχολούμαστε με τις εμπειρίες του παρελθόντος, τα αδικήματα που έχουμε υποστεί στο παρελθόν ή με τα μελλοντικά μας σχέδια, τους στόχους και τους φόβους μας.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό του νου μας είναι ότι συνεχώς αξιολογεί τα πράγματα. Αυτό σημαίνει ότι δεν ζούμε απλά μέσα από τις εμπειρίες μας, αλλά τις κατηγοριοποιούμε σε καλές ή κακές. Κρίνουμε όλα όσα συμβαίνουν σε εμάς και σε όλους που συναντάμε στη ζωή μας. Αυτή η μόνιμη κατηγοριοποίηση μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε μια παραμορφωμένη αντίληψη του κόσμου, καθώς αξιολογούμε τις νέες εμπειρίες μας σύμφωνα με αυτές τις κατηγορίες. Εάν βρούμε μια αρνητική εμπειρία, θα έχουμε την τάση να διατηρήσουμε – και να ενισχύσουμε – αυτή την κατηγορία για παρόμοιες εμπειρίες στο μέλλον. Επομένως, η αντίληψή μας θα είναι επιλεκτική και θα δεχτούμε μόνο τα ερεθίσματα που ενισχύουν την κατηγοριοποίησή μας. Επίσης, τείνουμε να αγνοούμε εκείνα που δεν εμπίπτουν στις συνήθεις κατηγορίες μας.
Το τρίτο σημαντικό χαρακτηριστικό του νου είναι ότι παράγει μόνιμα ιστορίες. Αυτές οι ιστορίες έχουν συχνά ένα καταστροφικό τέλος. Για παράδειγμα, ξαφνικά προσπαθώ να θυμηθώ αν κλείδωσα την πόρτα του σπιτιού μου ή όχι. Το μυαλό κατασκευάζει αμέσως μια ολόκληρη ιστορία γύρω από την ιδέα: το άφησα ανοικτό, ήρθε ένας διαρρήκτης, τα τιμαλφή μου κλέφτηκαν και η αστυνομία, αντί να κυνηγήσει τον κλέφτη, θα με βασανίσει με τις ερωτήσεις τους. Συχνά βιώνουμε το τέλος τους και τις συναισθηματικές συνέπειες αυτών των ιστοριών. Ένας άλλος τύπος ιστοριών ασχολείται με εμάς, με το ποιοι είμαστε, τι μας αρέσει, τι πρέπει να κάνουμε ή τι έπρεπε να κάνουμε. Το σύνολο αυτών των ιστοριών περιλαμβάνει τις προσωπικές μας ιστορίες.
Ένα Ανόητο Παιχνίδι
Οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να ταυτίζονται με τις σκέψεις τους και τις προσωπικές τους ιστορίες, δηλαδή με τον Νου τους. Πολλοί από εμάς δεν είμαστε ικανοποιημένοι από αυτό που είμαστε και θα θέλαμε να έχουμε μια καλύτερη και πιο όμορφη προσωπική ιστορία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δημιουργούμε μια διανοητική εικόνα της επιθυμητής προσωπικής εξέλιξής μας και των τρόπων για να καταστήσουμε αποτελεσματικότερη τη λειτουργεία του νου μας.
Προκειμένου να επιτύχουμε τη διανοητική εικόνα που έχουμε δημιουργήσει, ξεκινάμε ένα ανόητο παιχνίδι, καθώς προσπαθούμε να φέρουμε τον νου μας υπό τον έλεγχό μας και να είμαστε οι κύριοι της δικής μας ανάπτυξης. Δεδομένου ότι δεν γνωρίζουμε τη φύση του Νου, αυτό το εγχείρημα προορίζεται να αποτύχει εξ αρχής.
Αυτό το παιχνίδι είναι ανόητο, αφού στην πραγματικότητα ο μισός νους προσπαθεί να φέρει το άλλο μισό του υπό έλεγχο. Ο ίδιος ο Νους μας θεωρεί τη δική μας νοητική εικόνα της προσωπικής μας ανάπτυξης καλή. Ταυτόχρονα, αυτό το μισό του Νου θεωρεί το άλλο μισό, αυτό που θέλουμε να αλλάξουμε, κακό. Οι νοητικές εικόνες μάχονται η μία εναντίον της άλλης, προσπαθώντας να ξεπεράσουν η μία την άλλη, χρησιμοποιώντας τα όπλα της εκλεκτικής αντίληψης και της κατασκευής ιστοριών. Ο αγώνας συνεχίζεται καθ’ όλη τη ζωή μας. Μερικές φορές πιστεύουμε ότι σημειώνουμε κάποια πρόοδο, βελτιωνόμαστε, και μερικές εβδομάδες, μήνες ή χρόνια αργότερα πέφτουμε στην άβυσσο της απελπισίας.
Πολλοί από εμάς παίζουμε αυτό το ανόητο παιχνίδι καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, διότι δεν είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε το απλό γεγονός ότι ο Νους είναι ανίκανος να ξεπεράσει τον εαυτό του. Μπορούμε, ίσως, με τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια, να καταστείλουμε αυτό που πιστεύουμε ότι είναι κακό σε εμάς. Αυτό όμως είναι απλώς μια εικονική νίκη, οδηγώντας μας σε μια εικονική ηρεμία και προσωπική ανάπτυξη, γιατί όταν η δύναμη μας μειωθεί, οι καταπιεσμένες δυνάμεις ξεσπούν και πάλι, καταστρέφοντας όλα τα προσωρινά αποτελέσματα που έχουμε επιτύχει προηγουμένως, πετώντας έξω τα αποτελέσματα της προσωπικής μας ανάπτυξης.
Η Ελευθερία της Ανεκτικότητας
Τώρα μπορούμε να δούμε ότι ο δρόμος που οδηγεί στον έλεγχο μας πάνω στο μυαλό μας δεν οδηγεί στην καταστολή του. Δεν είναι δυνατόν να ελέγξουμε τον Νου με τη συνήθη έννοια της λέξης. Εν μέρει επειδή υπάρχει μόνο στις εργασίες και τη λειτουργία του, και εν μέρει επειδή δεν υπάρχει κανείς να τον ελέγξει. Το ήμισυ του Νου, όπως είδαμε, δεν ελέγχει, καταστέλλει μόνο το άλλο μισό.
Για να μπορέσουμε να ελέγξουμε τον νου, πρέπει να βγούμε “έξω” από αυτόν. Αυτή η δήλωση μπορεί να ξαφνιάζει πολλούς από εμάς, αφού τείνουμε να ταυτιζόμαστε πλήρως με τον νου μας και τις λειτουργίες του. Όσο αυτή η ταυτοποίηση είναι ισχυρή, δεν θα μπορέσουμε να βγούμε έξω από τον τρελό χορό του μυαλού μας. θα πρέπει να υποφέρουμε απλώς τις συνέπειές της.
Σήμερα, όμως, όλο και περισσότεροι από εμάς αρχίζουν να συνειδητοποιούν και να βιώνουν ότι είμαστε κάτι περισσότερο από τον νου μας, κάτι περισσότερο από τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας, και από την προσωπική ιστορία που δημιουργούν αυτές οι σκέψεις και τα συναισθήματα. Η προσοχή μας δεν είναι πλέον πλήρως αφοσιωμένη στο να λέει την προσωπική ιστορία μας και ταυτισμένη με αυτή την προσωπική ιστορία, και γινόμαστε όλο και πιο ευαίσθητοι στις βαθύτερες διαστάσεις της ζωής μας. Αρχίζουμε επίσης να παρατηρούμε τα διαλείμματα μεταξύ των σκέψεων και αρχίζουμε να στρεφόμαστε προς αυτές τις πύλες που οδηγούν πέρα από τον Νου.
Σε αυτά τα διαλείμματα μεταξύ των σκέψεων, ο νους δεν λειτουργεί, δεν υπάρχει – απλώς εξαφανίζεται. Αυτό που έχει απομείνει εκεί είναι η επίγνωση σε εγρήγορση, που παρακολουθεί με προσοχή. Εάν είμαστε σε θέση να εμβαθύνουμε σε αυτή την συνειδητή επίγνωση, αναγνωρίζουμε ότι είναι ανεκτική με τον Νου και τις λειτουργίες του. Θα δούμε ότι δεν υπάρχει τίποτα λάθος με τις σκέψεις, τίποτα λάθος με τις λειτουργίες του νου. Δεν είναι απαραίτητο να αγωνιζόμαστε ενάντια στον νου, γιατί δεν είναι εχθρός, αλλά ένα όργανο που, χωρίς έλεγχο, τείνει να λειτουργεί χαοτικά.
Έχουμε μόνο την ευκαιρία να γνωρίσουμε την αληθινή φύση των σκέψεων και των λειτουργιών του νου, αν απομακρυνθούμε από αυτές, κρατήσουμε μια απόσταση και δεν τις θεωρήσουμε εχθρούς. Θα αποκαλύψουν τα μυστικά τους στη Συνειδητή Επίγνωση, παρακολουθώντας τες με αγάπη, και θα δούμε τις λεπτές αποχρώσεις του Νου, τα παιχνίδια που παίζει και τα όνειρα που προκαλεί.
Ελέγχοντας τον Νου
Αυτή η ανεκτική, με εγρήγορση και επίγνωση στάση απέναντι στις λειτουργίες του νου θα μας δώσει τη δυνατότητα να σταματήσουμε τη σκέψη μας αβίαστα. Όταν η σκέψη έχει ανασταλεί, η συνεχής ροή των σκέψεων σταματάει, ο ίδιος ο νους εξαφανίζεται και σταματά να λειτουργεί.
Τώρα δεν θα αναζητήσουμε τη δική μας ταυτότητα σε μια ταύτιση με τον Νου, αφού έχουμε βρει το πραγματικό μας κέντρο, τον πραγματικό μας εαυτό, τη συνειδητή μας επίγνωση σε εγρήγροση. Θα γνωρίζουμε ότι οι σκέψεις και ο νους δεν έχουν εξαφανιστεί, είναι ακόμα εκεί, αλλά σε αδρανή κατάσταση. Η στάση μας στις σκέψεις και στον νου θα αλλάξει εντελώς εκείνη τη στιγμή. Σκεφτόμαστε όταν είναι απαραίτητο και δεν χρειαζόμαστε τον νου, τον βάζουμε στην άκρη. Το μυαλό δεν κυριαρχεί πλέον στη ζωή μας, δεν είναι κάτι παραπάνω από ένα υπάκουο εργαλείο που χρησιμοποιούμε ή δεν χρησιμοποιούμε όπως θέλουμε.
Τότε είναι που συνειδητοποιούμε πόσο θαυμάσιο εργαλείο είναι ο Νους, και τώρα μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για τον αρχικό του σκοπό. Και ο σκοπός του Νου είναι να χρησιμεύσει ως μέσο σύνδεσης, να μας συνδέει με τον κόσμο, τον έναν με τον άλλον. Μέσω του νου, με συνειδητή επίγνωση, οι δημιουργικές ενέργειες απελευθερώνονται στον κόσμο και δημιουργούν μια υπέροχη αρμονία.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε αρχικά στο The Mind Unleashed και αποτελεί απόσπασμα του βιβλίου του Frank M. Wanderer: The Revolution of Consciousness: Deconditioning the Programmed Mind. Μεταφράστηκε από το Visual Meditation. Μπορεί να αναδημοσιευτεί ελεύθερα με την κατάλληλη απόδοση (ενεργό σύνδεσμο στο αρχικό άρθρο και σε αυτό το άρθρο) και την επισήμανση του συγγραφέα και του βιβλίου του.
